Od czego zaczyna się Wielki Czwartek? Od poranka, który może wyglądać bardzo różnie… Zadbaj o to, by już od chwili, w której się obudzisz, wejść w głębię tego dnia. Nie zaczynaj od przeglądania telefonu, od myślenia o wszystkim, co jest do zrobienia. Porozmawiaj najpierw z Bogiem w swój ulubiony sposób: poświęć na to spokojne kilka, kilkanaście minut.
Jeśli nie masz ulubionego sposobu modlitwy, polecamy Ci specjalnie przez nas przygotowaną modlitwę na Wielki Czwartek, a jeśli potrafisz odmawiać brewiarz (i nie jest to twoim codziennym zobowiązaniem) – możesz też zacząć od zanurzenia się w psalmach przygotowanych w nim na jutrznię na Wielki Czwartek.Wielki Czwartek w świadomości wielu wierzących osób jest zapisany jako „dzień księdza”. To ten czas, w którym Jezus ustanowił sakrament Eucharystii i sakrament kapłaństwa – i skłania do wdzięczności za oba sakramenty. Czy w tym dniu powinno się składać życzenia księżom? Coraz częściej pojawiają się na ten temat sprzeczne głosy: jedni są przekonani, że należy, inni, że w Wielki Czwartek trzeba skupić się na czymś ważniejszym niż bieganie z kwiatkami dla księży i składanie im życzeń. Trudno też zaprzeczyć, że słowa docenienia są miłym gestem wdzięczności.
Faktem jest, że przed południem w Wielki Czwartek w diecezjalnych katedrach odbywa się msza krzyżma: nie należy ona jeszcze do obchodów Triduum. Uczestniczą w niej wszyscy księża z diecezji wraz ze swoimi biskupami i służbą liturgiczną. Ze względów praktycznych nie bierze w niej zazwyczaj udziału zbyt wiele osób świeckich – Wielki Czwartek nie jest w Polsce dniem wolnym od pracy, więc trudno jest znaleźć czas na liturgię odbywającą się najczęściej między 10.00 a 12.00.
Jednak w porze celebrowania tej liturgii można pamiętać o tym, że po homilii następuje odnowienie przyrzeczeń kapłańskich i po prostu się pomodlić za księży zgromadzonych na Eucharystii i uroczyście obiecujących Bogu pobożne sprawowanie sakramentów, pilne i mądre głoszenie Słowa i prawd wiary i rezygnację z szukania własnej korzyści, by służyć innym w dojściu do zbawienia.
W prefacji słyszymy też ważne przypomnienie, że Chrystus „obdarzył cały lud odkupiony królewskim kapłaństwem” – a więc każdy ochrzczony ma je sprawować. Jak? Najprościej: przez przyjmowanie sakramentów, modlitwę i dziękczynienie, świadectwo pobożnego życia, praktykowanie codziennej miłości.
Podczas mszy krzyżma biskup błogosławi też oleje, które będą przez cały rok wykorzystywane do namaszczania wiernych i sprawowania sakramentów. To olej chorych, olej katechumenów i krzyżmo – mieszanina oliwy z oliwek z balsamem jerozolimskim i wonnościami, używana przy udzielaniu sakramentu chrztu, bierzmowania, kapłaństwa oraz podczas konsekracji kościoła i ołtarza.
Co w dniu Ostatniej Wieczerzy robił Pan Jezus?
W Wielki Czwartek dokonało się kilka bardzo ważnych rzeczy. Przede wszystkim - Ostatnia Wieczerza Jezusa ze swoimi Apostołami, czyli uroczysta Pascha, ostatnia, jaką Jezus spożył, a podczas niej – ustanowienie sakramentu Eucharystii i sakramentu kapłaństwa.
To właśnie w Wielki Czwartek liturgia przypomina nam, że Jezus obmył uczniom stopy, zapowiedział, kto Go zdradzi, wygłosił kluczowe nauczanie i modlił się za wszystkich swoich uczniów. Zapowiedział też swoją mękę i śmierć. Wielki Czwartek to też druga część wydarzeń: wyjście na Górę Oliwną: tam w ogrodzie Getsemani Jezus czeka na swoje aresztowanie, modląc się i przeżywając potężne emocje przed najtrudniejszą częścią swojej misji. Dzień zamyka aresztowanie Jezusa i czekanie na wyrok, który według prawa żydowskiego nie mógł zapaść w nocy.
Dlaczego to ważne, by uczestniczyć w liturgii w Wielki Czwartek?
Praktyka pokazuje, że bardzo wiele wierzących osób pomija w swoich planach udział w Triduum Paschalnym i świętowanie zaczyna od Wielkanocy. Tym samym tracą możliwość głębszego wejścia w tajemnicę męki i śmierci Jezusa, bez której nie byłoby zmartwychwstania. Krótko mówiąc, to trochę jakby obejrzeć sam finał „Władcy Pierścieni”, pomijając pierwszą i drugą część i celując tylko w zakończenie trzeciej. Dlatego najlepiej jest tak zaplanować sobie czas, by świętować już od czwartku, bo w Święta Wielkanocne najważniejsze rzeczy dzieją się we wspólnocie, podczas liturgii, która każdym elementem przemawiającym do naszych zmysłów wprowadza nas w głębię naszej wiary.
O tym, co można zrobić, gdy udział w liturgii jest niemożliwy, przeczytacie na końcu tekstu.
Krok w krok za Jezusem, czyli nietypowe elementy mszy w Wielki Czwartek
W liturgii Wielkiego Czwartku towarzyszymy Jezusowi krok po kroku: dlatego ta jedyna sprawowana w tym dniu msza może zaskoczyć nas nietypowymi elementami.
Nietrudno podczas liturgii Wielkiego Czwartku zauważyć, że jest kilka punktów, które odróżniają ją od innych mszy.
Wyciszenie dzwonów i dzwonków w czasie mszy to pierwszy moment, który przypomina nam o tym, że liturgia Wiekiego Czwartku jest inna. Podczas pieśni "Chwała na wysokości Bogu" śpiewowi towarzyszą wszystkie dzwony w Kościele, ale zaraz po niej zostaną wyciszone aż do uroczystego „Chwała” podczas liturgii Wigilii Paschalnej. Podczas przeistoczenia i przed adoracja w Wielki Czwartek używane są drewniane kołatki.
Kolejnym takim elementem jest obrzęd mandatum, czyli obmycia nóg. Zazwyczaj obmycia nóg dokonuje proboszcz, który zdejmuje ornat i po kolei myje stopy (jedną lub dwie) osobom wybranym do tego obrzędu. Praktyka pokazuje, że najczęściej są to mężczyźni, ale nie jest to oficjalny wymóg; kolejne dokumenty Kościoła ustaliły, że nie musi to być – jak było wcześniej – dwunastu mężczyzn, a dekret z 2016 roku pozwolił na wybranie „małej grupy wiernych reprezentujących różnorodność i jedność poszczególnych części Ludu Bożego”, do której mogą należeć mężczyźni i kobiety w różnym wieku i różnego stanu.
Msza, która się zwyczajnie nie kończy – w Wielki Czwartek msza jakby urywa się po komunii: z ołtarza zdejmuje się obrus, świece, mszał, krzyż: ogołocony ołtarz to znak odarcia Jezusa z szat. Pozostanie taki aż do liturgii Wigilii paschalnej.
Po komunii Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony z tabernakulum na ołtarz wystawienia, dawniej tradycyjnie nazywany Ciemnicą: to specjalnie przygotowane miejsce, będące symbolem uwięzienia Jezusa po Jego aresztowaniu w Ogrodzie Oliwnym. Podczas procesji przeniesienia stukają kołatki i śpiewa się hymn napisany przez św. Tomasza – „Sław języku tajemnice”, który jest jednym z warunków zyskania odpustu zupełnego w Wielki Czwartek. Tabernakulum pozostaje puste i otwarte; nie przyklękamy przed nim, przechodząc.Zamiast błogosławieństwa i kończących mszę słów „Idźcie w pokoju Chrystusa” liturgia przeprowadza nas płynnie w adorację uwięzionego Jezusa w ołtarzu wystawienia. Najświętszy Sakrament Będzie tam przebywał aż do Wielkiego Piątku.
Artykuł cytowany za:Wielki Czwartek krok po kroku. Duchowy przewodnik po przeżywaniu Dnia Ostatniej Wieczerzy (deon.pl)